EDTA là gì? Tính chất và Ứng dụng của EDTA trong các lĩnh vực đời sống

EDTA là một trong những loại axit hữu cơ mạnh khá phổ biến trong y học và trong các ngành công nghiệp, dược phẩm. Trên thực tế, EDTA được sử dụng nhiều với vai trò làm chất bảo quản hoặc chất ổn định, nhờ đó ngăn chặn sự mất màu do oxy hóa. Vậy cụ thể EDTA là gì? Tính chất và ứng dụng của Edta như thế nào? Mời bạn cùng đọc để biết thêm nhiều thông tin thú vị về loại axit này nhé!

EDTA là gì?

EDTA (Hay Axit etylenediaminetetraacetic) là một axit aminopolycarboxylic hữu cơ mạnh, được tổng hợp từ:

● Ethylene Diamine (C2H4(NH2)2).

● Formol (HCHO).

● Gốc Cyanide (HCN hoặc NaCN).

● Bên trong cấu trúc của Edta có chứa hai nhóm NH2 và bốn gốc carboxyl COOH.

+ Công thức hoá học của Edta: C10H16N2O8.

+ Tính chất vật lý:

● Chất rắn, không màu.

● Trạng thái: Thể lỏng, vàng nhạt.

● Tan trong nước.

+ EDTA là một tác nhân chelate hóa, một hóa chất cơ bản và một chất cô lập với các đặc điểm:

● KL phân tử: 292.244g/mol.

● Tỷ trọng: 0,860g/cm3 (20°C).

● Độ Ph: 10.5 - 11.5.

>>> Xem thêm: Dung môi hữu cơ là gì? Các loại dung môi hữu cơ phổ biến và ứng dụng

EDTA có tác dụng gì?

EDTA là gì trong mỹ phẩm?

Edta là một thành phần có vai trò ổn định nhũ tương, là chất hoạt động bề mặt và là chất tạo bọt và giúp cân bằng độ pH của sản phẩm, có mặt trong nhiều sản phẩm như:

● Dầu gội.

● Thuốc nhuộm.

● Chất tẩy rửa.

● các sản phẩm chăm sóc cá nhân.

Ngoài ra, Edta còn có chức năng kháng khuẩn, giúp sản phẩm được bảo quản lâu dài, đồng thời tăng cường tác dụng chống oxy hóa của các chất chống oxy hóa tự nhiên như: vitamin C hay vitamin E.

Trong phòng thí nghiệm

Hợp chất Edta được tìm thấy nhiều công dụng đặc biệt trong các phòng thí nghiệm y sinh học, chẳng hạn như:

● Quét các ion kim loại và khử hoạt tính của các enzyme phụ thuộc vào kim loại.

● Làm xét nghiệm cho phản ứng để ngăn chặn thiệt hại đối với dna, protein và polysacarit .

● Sử dụng dùng trong các phép chuẩn độ và phân tích độ cứng của nước.

● Là tác nhân che lấp để cô lập các ion kim loại sẽ can thiệp vào các phân tích.

● Với vai trò là một anti collagenase để ngăn chặn sự xấu đi của loét giác mạc ở động vật .

● Edta tạo liên kết với canxi và ngăn chặn sự tham gia của cadherin giữa các tế bào. Đồng thời, ngăn chặn sự đóng cục của các tế bào phát triển trong huyền phù lỏng, tách các tế bào bám dính để di chuyển trong nuôi cấy mô.

● Tác nhân khử keo giúp có thể cắt các phần bằng microtome sau khi mẫu mô được khử khoáng trong mô bệnh học.

EDTA trong y học

● Một loại muối đặc biệt của EDTA (natri canxi edetate) được sử dụng để liên kết các ion kim loại trong quá trình điều trị nhiễm độc thủy ngân và nhiễm độc chì.

● Giúp cơ thể loại bỏ lượng sắt dư thừa, điều trị các biến chứng của truyền máu nhiều lần, đặc biệt thường được áp dụng để điều trị bệnh thalassemia .

● Sử dụng EDTA + bổ sung chất hoạt động bề mặt sẽ nới lỏng các vôi hóa bên trong ống chân răng giúp ích cho quá trình tiểu phẫu.

● Hỗ trợ phân tích máu và là một chất chống đông máu cho các mẫu máu.

● Loại bỏ canxi có trong mẫu máu và bảo tồn hình thái tế bào máu.

● Trong quá trình cấy ghép ống kính nội nhãn, làm giảm sự phát triển của vi khuẩn nhờ khả năng phân tán chất nhờn.

Trong dược phẩm

● Đóng vai trò là một chất chống oxy hóa giúp ngăn chặn các gốc tự do làm tổn thương thành mạch máu, làm giảm xơ vữa động mạch.

● Là một chất bảo quản trong các chế phẩm mắt và thuốc nhỏ mắt .

Trong công nghiệp

● Trong công nghiệp dệt may: Cô lập các ion kim loại làm thay đổi màu sắc của các sản phẩm nhuộm.

● Trong công nghiệp giấy và bột giấy: Tẩy trắng không có clo.

● Trong công nghiệp thực phẩm: Bảo quản thực phẩm, giữ màu sắc, kết cấu và hương vị của thực phẩm.

● Trong sản xuất xi măng: Xác định vôi tự do và magie tự do trong xi măng và keo.

Trong các ngành nghề khác

● EDTA trong thủy sản: Sử dụng trong xử lý nước cấp trong sản xuất giống thủy sản nước lợ, trong nuôi thương phẩm tôm, cá.

● EDTA trong nông nghiệp: Làm phân bón nông nghiệp dùng để tạo chelat ngăn kết tủa các kim loại nặng trong môi trường nước.

Một số điều bạn cần biết khi sử dụng EDTA

Với tính ứng dụng đa dạng của mình, Edta đã có mặt hầu hết trong các lĩnh vực làm đẹp, nuôi trồng thuỷ sản và y tế. Tuy nhiên, Edta cũng có nhiều nhược điểm, có tác hại tiêu cực đến sức khoẻ của con người. Vì thế, mọi người cần bảo quản và hết sức lưu ý khi sử dụng các sản phẩm có chứa thành phần này.

● Edta có thể gây ảnh hưởng đến sự ức chế sự tổng hợp AND. Nếu bạn dùng trong thời gian dài có thể gây ra nhiều hại tổn hại đến khả năng sinh sản, dị tật thai nhi, tổn hại thận, viêm da,…

● Khi sử dụng hay vận chuyển, mọi người cần mang găng tay, kính mắt, khẩu trang, quần áo bảo hộ,…

● Để tránh xa tầm tay trẻ em, không để chung với các thực phẩm của người, vật nuôi và phải đậy kín khi không sử dụng.

Lời kết

Với những thông tin chia sẻ trên, hy vọng giúp bạn hiểu hơn về chất hóa học Edta là gì cũng như những ứng dụng thực tế của Edta trong cuộc sống. Nhờ đó, mọi người có thể lựa chọn sử dụng cho mình những sản phẩm phù hợp và xem kỹ các lưu ý khi sử dụng để đảm bảo an toàn sức khỏe cho gia đình và người thân. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi để được giải đáp cụ thể hơn nhé!

>>> Có thể bạn quan tâm: Ethylene Glycol là gì? Ethylene Glycol có độc không?